AKSARAY ÜNİERSİTESİ
Sosyal Bilimler Meslek
Yüksekokulu
Merve YÜKSEL
140608042
Büro Yönetimi ve
Yönetici Asistanlığı
1. Öğretim
SANAYİ DEVRİMİ
Yard. Doç. Dr. Veysel
ÇAKMAK
SANAYİ DEVRİMİ
18. yy ortalarında Batı uygarlıklarında Sanayi Devrimi denen yeni bir gelişme ve
kapalı dünyayı sarsan oluşumlar görülmektedir. Sanayi Devrimi ile batı
toplumların yaşamlarında köklü değişiklikler olmuştur. Üretimde ve ulaştırma
araçlarında da büyük gelişmeler
olmuştur. Batı toplumu hızla genişleyen bir makineleşme
yönelmiş nüfus daha hızla artmaya başlamıştır.Buluşlar arka arkaya
çıkmış ve bu buluşlarda üretim
SANAYİ DEVRİMİ
XVII. yy ilk olarak İngiltere’de başlayan
daha sonrada diğer Avrupa ülkelerine
yayılan etkileri bakımından tüm dünyayı sarsan önemli bir olaydır.
Aletin yerini makinanın alması demek olan
bu devrimin başlamasında ilk önemli etken buhar gücünün sanayide
uygulanmasıdır.
Nedeni;
Rönesans ve Reform hareketlerinin yol
açtığı özgür düşünce bilim ve teknik alanda gelişmelere ortam hazırladı. Coğrafi keşiflerin başlattığı sömürgecilik
hareketleri ile Avrupa zenginleşti. Teknik gelişmelerin üretim alanına
uygulanmasıyla da endüstri devrimi
doğdu.
SANAYİ DEVRİMİ
Sanayi inkılabının
İngiltere’de başlamasının sebepleri kısaca şu şekilde özetlenebilir;
1.
Demir
,kömür gibi sanayi için gerekli hammaddelerin İngiltere tarafından kolayca
sağlanması.
2.
Merkezi
yönetim anlayışını benimseyen İngiltere’nin
güçlü olması.
3.
İngiltere
‘nin büyük sömürge ve geniş hammadde pazarına sahip olması .
4.
Bilimsel
ve teknik araştırma yapabilmeyi destekleyen ,özgür
düşünce ortamının sağlandığı bir yönetim biçiminin olmasıdır.
(http.//www.tarihin.com)
SANAYİ DEVRİMİ
Sanayi devrimi ya da endüstri
devrimi, Avrupa'da 18. ve 19. yüzyıllarda yeni buluşların üretime olan etkisi
ve buhar gücüyle çalışan makinelerin, makineleşmiş endüstriyi doğurması, bu
gelişmelerin de Avrupa'daki sermaye birikimini arttırmasına denir.
Sanayi devrimini doğuran diğer nedenler şunlardır:
· Hızlı nüfus artışı: 16. yüzyıldan başlayarak
Avrupa'nın nüfusu hızla arttı.
· Tarımdaki gelişmeler: bu sektördeki nüfus
ihtiyacını azaltarak bu nüfusun kentlere göç etmesine neden oldu. böylece kent
sanayisine hazır işgücü oluştu.
· Yaşam düzeyi yükseldi: Eskiden lüks sayılan şeker, kahve, çay gibi mallar artık
orta sınıf ve alt sınıflar için doğal bir gereksinme olmaya başlıyordu. Bu da
dolaylı olarak tüketim malı talebini arttırdı.
· Geniş çaplı yağmalar: Sanayi devriminin en önemli finans kaynağı
olmuştur. Gerek İspanyollar tarafından yağmalanan Orta Amerika altınları,
gerekse de İspanyol gemilerini vuran, yağmacıları yağmalayan İngiliz gemileri,
Avrupa'ya tonlarca altın taşımıştır. Bütün bunlar 16. ve 17. yüzyıllarda,
sanayi devrimine götüren süreçleri desteklemiştir.
· Sömürgecilik: Avrupa ülkeleri yeni
koloniler oluşturarak buradan getirdikleri malları sanayide kullanmaya
başladılar, işlediler ve tekrar sömürgelere sattılar.
Kapitalizm: Orta sınıfın zenginleşmesi
sürecine paralel olarak kapital birikimi oluşmaya başladı. Böylece yeni yatırım
alanları aranmaya başlandı.
Savaşlar: Savaşlar nedeniyle ortaya çıkan yüksek miktarda
silah,lojistik,haberleşme,yemek,giyim,ilaç vs ihtiyacının toplu üretimi.
· Lojistik: Taşıma ve teknolojide meydana gelen gelişmeler.
SANAYİ
DEVRİMİ
Sanayi Devrimi
ya da Endüstri Devrimi, Avrupa'da 18. ve 19. yüzyıllarda yeni buluşların
üretime uygulanması ve buhar gücüyle çalışan makinaların makinalaşmış
endüstriyi doğurması, bu gelişmelerin de Avrupa'daki sermaye birikimini
arttırmasına denir.
Nedenleri :
Nedenleri :
Sanayi devrimini 16. ve 17. yüzyıldaki dinsel, siyasal, bilimsel ve felsefi düşünceler hazırlamıştır. Protestan Reformu "bugün çok çalışıp yarını düşünmeyi" önemli bir değer olarak yerleştirmiştir. 17. yüzyılda Aydınlanma Çağı filozofları bilimsel yöntemi ve rasyonel düşünme ilkelerini geliştirmişlerdir. Fransız Devrimi Napolyon aracılığıyla bu düşünceleri Avrupa’ya yaymıştır. 17. yüzyılın bilimsel buluşları, sanayi devriminin teknolojik gelişmelerine kaynak oluşturmuştur.
(http://www.msxlabs.org/forum/ekonomi/13676-sanayi-devrimi.)
SANAYİ DEVRİMİ
İngiliz tarihçi ve yazar Hobsbawn “19. Yüzyılın
ekonomik tarihi önemli ölçüde İngiliz Endüstri Devrimi tarafından
belirlenmiştir, ancak aynı yüzyılın siyaset ve ideolojisini belirleyen şey
Fransız Devrimi olmuştur.” demiş.
İngiliz ve Amerikan Devrimleri daha önce olmuştu ama “insan emeğinin ve
zekasının yarattığı büyük iktisadi patlamanın sonuçlarının tüm dünyaya
yayılması ancak Fransız Devrimi’nden sonra görülebilecektir. Aynı
biçimde, ortaçağ karanlığını zorlayan insan düşüncesinin yarattığı toplumsal ve
siyasal anlayışın, hızla yayılan bir ideoloji biçimine bürünebilmesi yine
Fransız Devrimi sonrasında mümkün olabilmiştir.”(1)
SANAYİ
DEVRİMİ
Sanayi İnkılabı’nın Sonuçları
* Büyük fabrikalar kuruldu ve üretimde büyük
bir artış meydana geldi.
* Yeni buluşlar ve teknik ilerlemeye önem verildi.
* Modern işçi sınıfı doğdu, işçi haklarını koruyan sendika ve partiler
kurulmaya başlandı.
* Kapitalizm, liberalizm, sosyalizm gibi akımlar ortaya çıktı.
* Kentleşme ve kent sorunları doğdu.
* İnsanın dünyaya düşkünlüğü ve rahata olan tutkusu arttı.
* Hammadde ve pazar ihtiyacı arttı.
* Fransız İhtilali’nin sonuçlarına ters bir şekilde sömürge elde etme
yarışı hızlandı.
* Bu gelişmeler devletler arasında önüne geçilmez bir ekonomik rekabeti
başlattı ve zincirleme olarak I. ve II. Dünya Savaşlarına neden oldu.
* Yeni buluşlar ve teknik ilerlemeye önem verildi.
* Modern işçi sınıfı doğdu, işçi haklarını koruyan sendika ve partiler
kurulmaya başlandı.
* Kapitalizm, liberalizm, sosyalizm gibi akımlar ortaya çıktı.
* Kentleşme ve kent sorunları doğdu.
* İnsanın dünyaya düşkünlüğü ve rahata olan tutkusu arttı.
* Hammadde ve pazar ihtiyacı arttı.
* Fransız İhtilali’nin sonuçlarına ters bir şekilde sömürge elde etme
yarışı hızlandı.
* Bu gelişmeler devletler arasında önüne geçilmez bir ekonomik rekabeti
başlattı ve zincirleme olarak I. ve II. Dünya Savaşlarına neden oldu.
SANAYİ
DEVRİMİ
Tarihteki birçok trajediye karşı, olması gerektiğinden çok daha tepkisiz
kalıyor ve olayları olabildiğince "sıradan" algılıyoruz. Vicdanımızı
rahatlatmak, kendimizi temize çıkarmak adına birkaç kelam ettiğimiz olayların
derin bir perde arkası mevcut. Örneğin;tüm dünya süreçlerinin abc'sini
değiştiren Sanayi İnkılabı var olma sebebini çocuk işçilere borçlu. Her ne
kadar ilk duyduğunuzda inanmak istemeseniz de konuyla alakalı birkaç makale
karıştırmanız belki de biraz sonra benim kaleme alacaklarımdan daha inandırıcı
ve ikna edici olabilir. Yaşları ortalama 6-7 arasında değişen bu çocukların
bazıları; ellerini dokuma makinelerine kaptırmış bazıları ise; erken yaşta
akciğer hastalıklarıyla tanışmak zorunda kalmış. Sanayi İnkılabı'nın yarattığı
rekabet baskısıyla farklı bir boyut kazanan çocuk işçiliği, bugün az gelişmiş
ülkelerin yanı sıra, endüstrileşme sürecini tamamlamış Batı ülkelerinin de
sorunu olmaya devam ediyor.
ÖZET
17. ve 18. Yüzyılda
teknolojinin gelişmesi ve coğrafi keşiflerin başlamasıyla ortaya çıkmıştır.
Tarım toplumunda sanayi toplumuna geçiş başlamıştır. Bunun sonucunda şehirlere
göçler başlamış ve şehirlerde nüfus fazlalığından dolayı çarpık kentleşmeye
neden olmuştur. Buhar gücü sayesinde üretimler artmış ve ulaşım kolaylaşmıştır.
Üretimin sürekliliği için hammadde arayışı başlamıştır ve Amerika kıtasının
bulunmasıyla coğrafi keşifler başlamıştır. Sömürgecilik ortaya çıkmıştır.
Sanayi devriminin başlamasıyla Osmanlı ekonomisi çökmüştür. Sosyalizm,
kominizm, liberalizm ve kapitalizm gibi ekonomik sistemleri tanımlamaya
başladı. Kol gücünün yerini makinenin almasıyla atölyeler kapanıp yerini
fabrikalara bıraktı.
KAYNAKÇA
3-
(http.//www.tarihin.com)
5-
(http://www.msxlabs.org/forum/ekonomi/13676-sanayi-devrimi.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder