AD:AYŞEGÜL
SOYAD:GÖKÇE
NO: 140658003
BÖLÜM:BÜRO YÖNETİMİ VE YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI
İKİNCİ ÖĞRETİM
KONU:İŞLETMELERDE ÜRETİM VE ÜRETİMİN SİSTEMLERİNİN
Genel anlamda üretim insan ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla mal veya hizmetlerin meydana gelmesi işlemidir. Üretim değişik grup veya kesimler açısından farklı şekillerde algılanmaktadır .Örneğin, mühendislerin bakışı açısından farklı olgusu ; hammaddelerin belirli teknolojiler kullanarak çeşitli süreçlerden geçirilmesi suretiyle son ürün haline dönüştürülmeleri şeklinde tanımlanmaktadır. Dikkat edilirse bu anlamdaki üretim ,teknolojik bir dönüştürme sürecidir.Oysa günlük deneyimlerden bilindiği,üretim bu kadar yalın biçimde gerçekleşmez. Teknolojik işlemlerin yanı sıra çeşitli aşamalardan insan faktörüne de ihtiyaç duyulur. Bu olgu işletmeyi sosyo-teknik bir sisteme dönüştürmektir.Ayrıca hammadde ve malzemelerin teknolojik olarak nihai ürüne dönüştürebilmesi için çeşitli araç, gereç , makina fiziksel donanım ve olanaklara ihtiyaç vardır.(Şimşek ve Çelik 2015 131)
Üretim sistemleri, çeşitli yazarlar tarafından değişik şekillerde sınıflandırılmıştır .Sınıflamada üretim akışı kullanılan ölçütlerdir.Üretim sistemlerini sınıflandırırken ürünün üretim akışı kitle kriterlerini kullanarak ‘sürekli ve kesikli’ terimini kullanmıştır.(Çınar,2011 131)
ÜRETİM SİSTEMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI
Üretim sistemleri:1.Üretim yöntemi ,2.Mamul cinsi 3.Mamul miktarı veya üretim akışı kriterlerine göre sınıflandırabiliriz.
1.Üretim Yöntemlerine Göre Sınıflandırma
Üretim sürecine uygulanan yöntemlere göre üretim beş grupta ayrılabilir.
-Birincil (primer) üretim :Doğada bulunan hammaddelerin işlenmek veya kullanılmak üzere çıkarılmasıdır.Demir,bakır, diğer madenler ile kömür ve petrol üretimi ,orman işletmeciliği balıkçılık birincil üretim sınıfına girerler.Bunlara temel hammaddeler adı verilir.
-Analitik Üretim :Temel hammaddelerden bazıları ayırıcı işlemlerle parçalanıp işlenerek çeşitli mamullere dönüştürürler.Ham petrolden benzin,fuel-oil ve makine yağı ;boksitten alüminyum üretilmesi gibi
-Sentetik Üretim :Temel hammaddelerin bazıları birleştirici işlemlere yeni mamullere dönüştürülür.Sentetik kauçuk ,alaşımlı çelik ,plastik ve cam mamulleri gibi.
-Fabrikasyon Eğitim:Temel veya diğer hammaddelerin işlenerek şekillerinin değiştirilmesi yoluyla yeni mamuller üretilir.Üretim miktarı büyük boyutlarda olur, tekstil, kimya sanayi , fabrikada deri ayakkabı üretilmesi vb.
-Montaj Üretimi:Çeşitli hammadde , yarı mamul ve parçalar sistemli bir şekilde bir araya getirilerek , otomobil , tv , buzdolabı gibi karmaşık mamuller üretilir.
2.Mamul Cinslerine Göre Sınıflandırma
Bazı durumlarda üretilen mamulün niteliklerine , üretim sisteminin karakteristlik özelliklerini belirleyici ağırlık taşır.Binanın yapısı makineler ve insangücünün yapısı belirli tipte bir mamule göre tasarlanır , demir-çelik ve kömür üretimi gibi
3.Üretim Miktarına veya Akışına Göre Sınıflandırma
Üretim miktarına veya akışına (hammaddenin mamul haline gelinceye kadar izlediği yola )göre üretim dört gruba ayrılır:(1)Siparişe göre egitim (2) Parti üretimi (3) Sürekli eğitim (4) Proje eğitimi
( 1 )Siparişe Göre (Job Shop) Üretimi: Bu müşterinin zaman , miktar ve kalite bakımından özel olarak istediği bir mamulün üretilmesidir.
(2) Parti (Batch) Üretimi: Bu bir mamulün özel bir siparişlerini veya sürekli bir talebi karşılamak üzere belirli miktardan oluşan partiler halinde üretilmesidir.
(3) Sürekli (continuos) Üretimi:Sürekli üretimde makine ve tesisler yalnız belirli bir mamulün üretimde kullanılır.
(4) Proje Üretimi : Proje ,’belirli bir sürede bir hedefe ulaşmak için tamamlanması gereken , kısmen sıraya sokulmuş birbiriyle ilişkili iş/faaliyetler dizisi olarak tamamlanabilir.(MUCUK 197)
Üretim kısaca , beşeri ve maddi faktörlerin mal ve hizmetlere dönüştürülme sürecidir.Üretim faktörleri (insan emeği , makineler ,hammadde ve malzemeler , nakdi sermaye vb.dir. Üretim sadece işletmeler için değil kar amacı gütmeyen kuruluşlar için de önemlidir ; çünkü üretip sundukları mal veya hizmetler , bu örgütlerin varoluş nedenlerini oluşturmaktadır.Üretim etkileyen faktörler vardır. Tüketim ve pazarlamadır. Üretimin olabilmesi için önce tüketimin olması gerekir, ve , tüketimin içinde malın kalitesinin iyi olup reklamınında yapılması gerekir. Tüketimle beraber pazarlamanında iyi olması ülkenin dört bir yanına ulaştırılması gerekir, ve böylece daha fazla sermaye üretim ve daha fazla işçi demektir.
Kaynakça:Modern İşletmecilik Prof. Dr.İsmet MUCUK 2011 sayfa sayısı 197
Genel İşletme Şimşek ve Çelik 2015 sayfa sayısı 131
Dergi Park Mehmet Çınar 2011 sayfa sayısı 78
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder